ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) NEDİR?
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmalar bütünüdür.
29.07.2022 tarihinde yayımlananÇevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğine göre; projeler iştigal konuları, kapasite değerleri, proje konusu, kapsamı vb. bağlı olarak Ek-1 veya Ek-2 listesinde yer almaktadırlar.
Ek-I (Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi)
Planlanan projeler veya faaliyetler için ÇED Yönetmeliğine göre EK-I listesinde yer alan projeler için “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz” kararı verme yetkisi Bakanlığa aittir.
EK-II (Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi)
Planlanan projeler veya faaliyetler için ÇED Yönetmeliğine göre EK-II listesinde yer alan projeler için “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verme yetkisini Bakanlık, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne devretmiştir.
ÇED Yönetmeliği’nin ekli listelerinde yer almayan projeler/faaliyetler ise faaliyet sırasında 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerde belirtilen şartlara uyulması ve mer’i mevzuat çerçevesinde diğer izinlerin alınması şartıyla “Yönetmelik Kapsamı Dışında” değerlendirilmektedir.
ÇED Yönetmeliği kapsamında yer alan projeler için, (Yönetmeliğin 6. maddesinin 3. bendine göre) “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı alınmadıkça hiçbir teşvik, onay, izin yapı ve kullanım ruhsatı verilemez, proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez.
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı alınmadan yatırıma başlanan/kurulan faaliyetler, Çevre Kanunu’nun 15. maddesine istinaden ÇED Yönetmeliği (19.maddesinin (a) bendi) gereğince durdurulmaktadır. Bu durumda, Çevre Kanununun 20. maddesinin (e) bendi uyarınca idari para cezası uygulanmaktadır.
ÇED Raporunda veya Proje Tanıtım Dosyasında taahhüt edilen hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumunda ise Yönetmeliğin 19.maddesinin (b) bendi gereğince (Çevre Kanunu’nun 20. maddesinin (e) bendi uyarınca) idari para cezası uygulanmaktadır.
ÇED Yönetmeliği hükümlerine tabi faaliyetlere/projelere verilen “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararları faaliyete başlanması için gereklidir ancak yeterli değildir. Diğer bir deyişle, ÇED Yönetmeliği kapsamında verilen kararlar nihai izin ve onay niteliği taşımamaktadır. Bu nedenle, yürürlükte olan mevzuat uyarınca ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan gerekli izin, onay, görüş ve/veya ruhsatların alınması gerekmektedir.
Beste Çevre Danışmanlık Hizmetleri İstanbul Avrupa Yakasında Arnavutköy ilçesinde ÇED Yönetmeliği danışmanlığı vermektedir. Ayrıca Esenyurt, Hadımköy, Sultangazi, Gaziosmanpaşa, Beylikdüzü, Avcılar, Büyükçekmece, Silivri ilçelerine de ÇED Yönetmeliği danışmanlığı hizmet vermektedir.
İlgili Yönetmelikler;
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği